Ontwaken uit een Coma

De come-back:  Wat gebeurt er na het ontwaken uit coma?

Elke vorm van hersenletsel is uniek. Het brein is het grootste wonder en een erg complex orgaan. Daarom kun je niet verwachten dat het zo snel heelt als een gebroken been. Het heeft tijd nodig. Iemand die een traumatisch hersenletsel heeft overleefd kan moeilijke, en soms ook pijnlijke stadia van revalidatie meemaken.

Fysieke behoeftes:

Net als een pasgeboren baby, kan de persoon wakker midden in de nacht worden, dingen in zijn mond doen, problemen ervaren als hij naar het toilet moet, en worstelen met het hervinden van zijn balans. Het kan veel tijd kosten voordat alle normale functies zijn teruggekeerd.

 

Emotionele behoeftes:

Soms heeft een overlevende uitbarstingen van woede. Hier is moeilijk mee om te gaan, en sommige familieleden kunnen hier boos of bang op reageren. Toch kan iemand zich na zo´n uitbarsting gewoonlijk niet herinneren wat hij heeft gezegd, realiseer dus dat het het hersenletsel was dat schreeuwde, maar niet de persoon waar je van houdt en om geeft. Het is verspilling van energie hier met hem over te discussiëren, en ook om deze dingen persoonlijk op te vatten, de persoon kan op dit punt geen verantwoordelijkheid nemen voor zijn gemoedstoestand en de uitingen daarvan.

 

Mentale behoeftes:

De revaliderende patiënt moet heel veel dingen opnieuw leren – stel je voor opnieuw te moeten leren om te praten, lopen en eten. Daarom moet dit proces langzaam gaan. Praat over één ding tegelijk, en sta niet teveel bezoekers tegelijk toe. De persoon wordt snel moe. Hij kan soms “onzin” praten en rusteloos zijn, vergeetachtig zijn en onredelijke verzoeken hebben. Wees geduldig terwijl hij zich door zijn strijd heen moet vechten. Beschouw iedere dag als een nieuwe dag met een nieuwe start.

 

Gedachten zoals  “Wat als dit of dat niet was gebeurd’ kun je beter niet hebben; de situatie is zoals zij is. Beschouw iedere dag als een etappe, en behaal iedere stap beetje bij beetje. Wees voorbereid op “ups” en “downs”, op goede dagen en slechte dagen. Niemand  zal de voortgang en het eindresultaat kunnen voorspellen.

Hoe behandel ik iemand in de herstelperiode na een coma

Het is uitermate belangrijk dat de persoon ten allen tijde met RESPECT word behandeld. Hoewel een persoon misschien niet juist praat, kan hij je nog steeds horen, en hier gevoel bij hebben. Praat nooit over hem, maar liever met hem, vraag om zijn mening over situaties die met hem te maken hebben. Wees geduldig, de persoon in kwestie leeft het leven langzaam.

 

Wees niet bang om hulp te vragen.
Gaandeweg kunnen situaties zich voordoen waarin het familieleven wordt verstoord. De herstellende persoon kan woede uiten, afwijkend gedrag vertonen en abnormale uitingen van seksualiteit vertonen. Vraag steun in dit soort situaties. Neem contact op met een sociaal werker in het ziekenhuis of in een kliniek vóórdat je familie hier te veel onder lijdt. De persoon is mogelijk niet de enige die professionele hulp kan gebruiken. Het kan voor familie en dierbaren zinvol zijn om steun te zoeken in therapie  of bij een support-groep.

 

Praktische Tips:

Familie

Betrek elk familielid en creëer een  liefdevolle en verzorgende omgeving voor de overlevende. Een vaste routine is essentieel.

Beweging/Verplaatsing

Ziekenhuizen en apotheken verhuren rolstoelen als beweging en verplaatsing moeilijk is. De betreffende therapeut kan je advies geven over andere ondersteunende hulpmiddelen.  Beweging kan langzaam gaan, dus geduld is een sleutelwoord.

Hygiënische Verzorging

Een plastic stoel in de douche helpt bij problemen met balans. Voor mannen is het wenselijk een urinoir in de kamer te hebben.

Veiligheid 

 

Rusteloosheid kan ervoor zorgen dat de persoon valt, of op een andere manier geblesseerd raakt, dus is het raadzaam om in het begin een bed op de grond te maken.  Rusteloosheid kan er ook voor zorgen dat een persoon die tot dan toe onafhankelijk kon zijn, onzeker is omtrent zijn lichaam en de ruimte eromheen. Geluiden uit de nacht kunnen hem beangstigen als hij alleen is, dus kan het nodig zijn om bij hem in dezelfde kamer te slapen. Fysiek aanraken heeft een kalmerende werking; zelfs het aanraken van alleen de hand of rug kan een goede steun zijn.

Verwarring

 

Een hersenoperatie kan het gevoel voor tijd en plaats van een iemand beïnvloeden. Je kunt hen vriendelijk herinneren aan de tijd en datum, als je geen special klok bezit.

Zicht

 

Een vergrootglas kan soms nodig zijn. In het geval van dubbelzicht kan de persoon geleerd worden om één oog te sluiten of bedekken, om scherp te kunnen zien met het andere oog.

Horen

 

De persoon kan last hebben van verstoring van het gehoor en gevoelig zijn voor harde geluiden of onrustige achtergrond geluiden. Let bewust op lawaaierige radio- en televisiestations.

Uitputting

 

Mensen met hersenletsel worden snel moe. Het kan ontzettend vermoeiend zijn om zelfs maar 10 stappen te lopen. Denken kost ook een hoop energie, dus RUSTEN is erg belangrijk! Rust is aan te bevelen na de lunch maar niet te lang, opdat niet de nachtelijke slaapbehoefte vermindert.

Eten, Drinken en Roken

 

Het meest voedzame voedsel zal hen helpen om weer sterk te worden. Koffie is niet goed, omdat het slaap in de weg staat. Roken is slecht en dient te worden ontraden maar wie het niet kan laten zou het best één asbak kunnen hebben om te kunnen bijhouden hoeveel hij die dag heeft gerookt. Alcohol is absoluut NIET toegestaan. Het heeft een destructief effect op herstellende hersencellen.

Revalidatie

 

Als de persoon in het ziekenhuis verblijft zullen therapeuten een dagprogramma voorschrijven , het is van vitaal belang om je hieraan te houden. De persoon zou kunnen helpen in het huishouden, maar iedere activiteit moet afzonderlijk uitgevoerd worden om verwarring te voorkomen. Indien mogelijk, kan de persoon zijn eigen woning, kamer, of werk bezoeken voor een korte periode per dag. Dit zal de sociale interactie bevorderen, evenals het zelfvertrouwen en gevoel voor eigenwaarde en het kan hen een reden geven om dagelijks op te staan.

Reacties van de omgeving

 

Als mensen naar de revaliderende persoon staren omdat deze anders loopt, praat of zich anders gedraagt, is dit OK. Ze hebben een tweede kans gekregen in het leven en zijn aan het leren zich aan te passen, wat erg dapper is. Een groot deel van de samenleving is nauwelijks bekend met de gevolgen van  hersenletsel. Dit is jouw kans om hen te informeren.

Eigenwaarde en Onafhankelijkheid

 

Het is goed om de persoon zijn mening te vragen wanneer het gaat over beslissingen zoals kleding, voedsel kopen, etc. Als de dagelijks routine wordt aangepast, praat hier dan over en vertel waarom dat zo is.
Hou de keuzes overzichtelijk en beperkt, om verwarring, onzekerheid of angst te vermijden. De persoon kan aangemoedigd worden om een dagboek bij te houden. Zelfs als hij niet kan praten, kun je informatie opschrijven om de persoon zo een sterker gevoel van betrokkenheid te geven.

Denk aan de S-Strategie

 

­  Structuur in zijn dagindeling, regelmaat

­  Stilte

­  Slaap

­  Stimulatie, maar in korte, intensieve acties en niet continue, langzaam opbouwen

­  Socialiseren: niet teveel verschillende mensen en niet teveel tegelijkertijd, langzaam uitbouwen

 

Bron: ComaCare